Bugünlerde Türkiye’nin ulusal güvenlik gündemi, Irak’ın kuzeyindeki PKK terör gayelerine yönelik sınır-ötesi harekât, F-35 programı iştirakinin resmen sona ermesi üzere gündemlere ağırlaşırken, muvaffakiyetle tamamlanan iki silahlı insansız hava aracı (SİHA) testi, Türk savunma sanayiinin kelam konusu alanda yeni bir etaba geçmek üzere olduğuna işaret ediyor.
Bahse mevzu testlerde dikkat çeken en kritik konu ise kullanılan platform-mühimmat kombinasyonu. Bu çerçevede Baykar tarafından üretilen Akıncı, Roketsan’ın MAM (mini akıllı mühimmat) serisinin son ve en ağır versiyonu olan MAM-T ile muvaffakiyetle denendi. Bir öteki testte ise Tusaş tarafından üretilen Aksungur, KGK-SİHA-82 bombasını muvaffakiyetle kullandı. Bunlar, yakın gelecekte oyun-değiştirici olacak bir askeri kapasitenin inşa edildiğini gösteriyor.
DAHA AĞIR PLATFORM VE MÜHİMMATLAR
Savunma ve askeri bilimlere ilgi duyan okurlar için Türk robotik harp gelişmelerinin ne manaya geldiğini daha detaylı açıklayalım.
Suriye, Libya ve en son Karabağ’da Türk SİHA’larının amaçlarına karşı kullandığı -ve bu satırları okuyanların muhtemelen dijital ortamda yayılan görüntülerle izledikleri- temel mühimmatlardan olan Roketsan imali MAM-L’yi inceleyelim. Bayraktar TB-2 ve Anka SİHA’ları tarafından kullanılan kelam konusu akıllı mühimmat, harp başlığı konfigürasyonları (örneğin, zırhlı platformlara karşı tandem harp başlığı, korunaklı ve kapalı mevzilerdeki maksatlara karşı termobarik harp başlığı vb.) ve hassas güdüm sistemleriyle dikkat çekiyor. Öte yandan, Bayraktar TB-2 ve Anka üzere sonlu yararlı yük kapasitesine sahip sınıflar için dizayn edilmesinden dolayı MAM-L, akıllı ateş gücünü, harp başlığı da dahil yaklaşık 22 kg toplam yüke sığdırmak zorunda.
Bu durum, ana muharebe tanklarına karşı tam tesir göstermek için gayeye yaklaşma açısı ve açık topraktaki düşman işçisi üzerinde tesir yarıçapı üzere konularda doğal olarak, kısıtlılıkları da beraberinde getiriyor. MAM-T 94kg toplam yükü, münasebetiyle daha büyük bir harp başlığı ile çok daha yüksek bir ateş gücü manasına gelecek.
Aksungur’un testlerinde kullandığı KGK-82 serisi ise esasen güdümsüz olan MK-82 bombalarının, kanatlı güdüm kitleri eklenmesiyle (INS ve GPS tabanlı güdüm sistemleri), 10 metrenin altında vuruş hassasiyeti olan “akıllı bombalara” dönüştürülmesine dayanıyor. Anglo-Amerikan askeri literatüründe “Joint Direct Attack Munition” (JDAM/Müşterek Direkt Taarruz Mühimmatı) olarak isimlendirilen kelam konusu kabiliyet, Türkiye’de de başarılı bir modernizasyon ile takip edildi. 340 kg yükündeki KGK-SİHA-82 de, anladığımız kadarıyla, kelamı edilen ailenin, insansız platformlar için sertifiye edilmiş varyantı.
Pekala, Akıncı ve Aksungur gibi, Bayraktar TB-2 ve Anka’ya kıyasla çok daha yüksek yararlı yük kapasitesi olan sistemlerin, MAM-T ve gibisi mühimmat ile uçması neler getirir?
Suriye’de son on yıldır Ürdün’den Rusya’ya kadar birçok aktörün yaşadığı tecrübe, bu tip harp alanlarının pilotlar ve muharebe arama & kurtarma çalışmaları için ne kadar riskli olduğunu ortaya koydu. Türkiye ise kelam konusu riskli bölgelerde yüklü olarak SİHA’lar ile uçmayı tercih etti. 2020’li yıllarda, Akıncı ve Aksungur gibisi platformlar, ağır ve akıllı mühimmat ile Türk siyasi-askeri karar vericilere çok daha fazla seçenek sağlayacaktır.
HAREKÂT TASARISI VE SAVUNMA İKTİSADI BOYUTLARI
Öncelikle, harekât tasarısı (CONOPS / concept of operations) imkânlarından başlayalım. Örneğin, MAM-T, düşman ana muharebe tankları üzere, zırhlı kara araçları ortasında en üst segmentte yer alan platformların imhasında çok daha büyük bir muvaffakiyet potansiyeli taşıyacak. Karabağ Savaşı, özellikle Ermeni işgal birliklerinin kayıpları, elektronik harp ve ağ-merkezli hava savunma mimarisi ile gereğince korunmayan zırhlı ve mekanize ögelerin, SİHA’lar karşısında ne kadar çaresiz olduğunu da ortaya koymuştu. Hakikaten Azerbaycan resmi dataları toplam 287 Ermeni ana muharebe tankının imha edildiğini belirtiyor. Açık-kaynaklı istihbarat dataları de yakın bir iddia yapıyorlar.
Bu türlü bir yeteneğin çok farklı boyutlarda kendini göstermesi mümkün. Zeytin Kolu, Bahar Kalkanı üzere asimetrik düşman ögelerine karşı icra edilen harekâtlar açısından ağır mühimmat & yüksek yararlı yük kapasiteli SİHA kombinasyonu, hedeflenen sonucun çok daha kısa müddette, daha aktif biçimde alınması manasına gelecektir. Ayrıyeten 30km kadar tesirli menzile sahip kelam konusu mühimmatlar SİHA’lara, düşman alçak-orta irtifa hava savunma sistemlerine ve bu sistemlerin sorumluluk alanlarına daha uzaktan taarruz edebilme imkânı da sağlayacak.
Ayrıyeten SİHA’lar, konvansiyonel harp parametreleri açısından da ehemmiyet arz ediyor. Örneğin, The National Interest’te Ocak 2021’de yayımlanan bir makale, Yunanistan-Türkiye askeri istikrarı kapsamında, Atina’nın bin 300’den fazla platformdan oluşan ana muharebe tankı envanterinin, Karabağ’dan öğrenilen dersler dikkate alındığında, Türk SİHA’ları karşısında değerli problemlerle karşılaşabileceğini vurgulamıştı.
İsrail hava savunma programlarının mimarı Dr. Uzi Rubin dikkat cazip biçimde Karabağ Savaşı’nı, insansız hava gücü tarafından kazanılan birinci harp olarak tanımlıyor. Akıncı üzere SİHA’lar bahse bahis tahlilleri daha da pekiştirecektir.
İkinci temel konu savunma iktisadıyla ilgili. Mevcut şartlarda F-35 5. kuşak savaş uçağının bir saatlik operasyonel uçuş maliyetinin 36 bin ile 44 bin ABD doları ortasında değiştiği düşünülüyor. Açıkçası daha karamsar iddialar de var. Türk Hava Kuvvetleri envanterinin büyük kısmını teşkil eden 4. kuşak F-16’lar bu kadar kıymetli platformlar olmasa da yeniden de tek bir platformun bir saat vazifesi için binlerce dolarlık yüksek bir maliyetten kelam ediyoruz. SİHA’lar ise beşerli uçaklara kıyasla, savunma iktisadı için daha az yük oluşturan sistemler. Türk Silahlı Kuvvetleri’nin, hudut ötesi harekâtlarda ve terörle uğraşta, hava-kara vazifelerinin bir kısmını SİHA’lara ve tekrar daha az maliyetli bir tahlil olan Hürkuş-C üzere hafif taarruz uçaklarına tevdi etmesi mümkün. Tam da bu noktada, ATAK-2 ağır taarruz helikopterinin 2020’lerin ortasında envantere girmeye başlayacağını da hatırlatalım.
Elbette üçüncü temel konu, çalışanın yüksek riskli bölgelerden kaçınmasını sağlamak. Suriye’de son on yıldır Ürdün’den Rusya’ya kadar birçok aktörün yaşadığı tecrübe, bu tip harp alanlarının pilotlar ve muharebe arama & kurtarma çalışmaları için ne kadar riskli olduğunu ortaya koydu. Türkiye ise kelam konusu riskli bölgelerde yüklü olarak SİHA’lar ile uçmayı tercih etti. 2020’li yıllarda, Akıncı ve Aksungur gibisi platformlar, ağır ve akıllı mühimmat ile Türk siyasi-askeri karar vericilere çok daha fazla seçenek sağlayacaktır.
Baykar tarafından üretilen Akıncı, Roketsan’ın MAM (mini akıllı mühimmat) serisinin son ve en ağır versiyonu olan MAM-T ile muvaffakiyetle denendi. Bir öbür testte ise Tusaş tarafından üretilen Aksungur, KGK-SİHA-82 bombasını muvaffakiyetle kullandı. Bunlar, yakın gelecekte oyun-değiştirici olacak bir askeri kapasitenin inşa edildiğini gösteriyor.
Bu satırların müellifi, milletlerarası yayınlarında, mevcut trendlerin bu türlü devam etmesi halinde Türk SİHA ve robotik harp kabiliyetinin “altın çağının” daha yaşanmadığını, önümüzdeki periyotta envantere girecek sistemlerle Suriye, Libya ve Karabağ’da alınan sonuçlardan çok daha fazlasının mümkün olduğunu belirtmişti. Açıkçası, Akıncı ve Aksungur testleri, bu tip tahliller için yürek verici nitelikteler. Elbette, aşılması gereken önemli eşikler de var. TCG Anadolu’nun bir SİHA gemisi olması konsepti ve yeniden sessizce yürüyen insansız kara harp araçları programı, en çetin testlerin başında geliyor. Bu mevzuları da sonraki yazılara bırakalım.
GALERİYE GİT
